Historie Noord-Holland
Holland was dit belangrijkste gewest aangaande een Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep van 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 een Acte van Staatsregeling aangenomen, waarmee een antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
het departement over Texel
het departement met de Amstel
het departement met de Delf
Ernaast lagen verder het departement met de Schelde en Maas en dit departement van de Rijn deels op Hollands grondgebied.
Tenslotte voldeed een andere indeling niet en na een instelling in 1801 met het Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld volgens de oude gewestelijke grenzen over Holland. In 1806 werd dit Bataafs Gemenebest verwisselen via het Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werden het departement Holland opgedeeld in dit departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en het departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Na in 1811 het Koninkrijk Holland bij dit Franse Keizerrijk werden gevoegd, werd Amstelland voor Utrecht gevoegd tot dit département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden met de Maas.
Na de Fransen eind 1813 uit Holland gevlucht waren, was de indeling aanvankelijk ongewijzigd. Met de Grondwet betreffende 29 maart 1814 werden een departementen verwisselen via provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden betreffende een Maas werden verenigd in een provincie Holland. Via minister Over Maanen werd in een grondwetcommissie alsnog een titel Holland en West-Friesland voorgesteld "om aan het verlangen aangaande achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch het werd door een rest betreffende een commissie verworpen.[twee]
De nieuwe provincie kreeg in 1814 2 gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met een voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug met Friesland tot Holland, maar een deel betreffende Hollands Brabant was voor Noord-Brabant en in 1815 werden ook het laatste Hollands Brabant, het Land betreffende Altena, voor Noord-Brabant gevoegd. Tenslotte werden in 1820 een grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde een dominantie te reduceren werden Holland voor een grondwetsherziening met 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. Een noodzakelijkheid hiertoe werd in Zuid-Holland niet gevoeld. In Noord-Holland gold het immers in sterke mate wegens Amsterdam, het in 1838 dit provinciaal gerechtshof aan zich voorbij zag gaan ten gunste aangaande Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende staat met Amsterdam en drong men aan op het herstel betreffende de verdeling zoals deze was tussen het Noorder- en Zuiderkwartier vanwege 1795. Hier werd desalniettemin ook niet aan tegemoetgekomen. Nadat de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werd deze bij Noord-Holland gevoegd, waarop Zuid-Holland in 1864 het grootste deel aangaande een gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling voor een provincie Friesland ingedeeld.[3] Dit voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit met Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was daar enig tijd sprake met ons samenvoeging met een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werd duidelijk dat deze organiseren betreffende de baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel van Friesland
Noord-Holland bestaat grotendeels uit een kopvormig schiereiland tussen een Noordzee, een Waddenzee en het IJsselmeer. In het zuiden grenst de provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via medicament aangaande de Houtribdijk en Hollandse Brug met een provincie Flevoland en in het noorden door middel aangaande de Afsluitdijk met een provincie Friesland.
De provincie mag geraken onderverdeeld in een noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en een zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en vroeger dit IJ) zodra grens werkt.
Ten zuiden betreffende het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden over Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer met de luchthaven Schiphol en tegelijkertijd dit Gooi, tevens een dichtbevolkt gebied, maar met ons landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en niet geheel vlak).
Ten noorden met het Noordzeekanaal bevinden zich een Zaanstreek en overige, kleinere, delen en dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de plaats Alkmaar. Daar bevinden zich in dit deel aangaande de provincie verder landelijker gebieden: Waterland, de grote droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en geheel in dit noorden de Kop over Noord-Holland betreffende het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en het waddeneiland Texel.
De westkust aangaande de provincie is grotendeels door duinen beschermd. Op deze plaats liggen welbekende badplaatsen indien Zandvoort, IJmuiden, Wijk aan Zee, Egmond met Zee en Bergen. Daar waar de duinen door de Noordzee waren verzwolgen, werd de Hondsbossche Zeewering aangelegd.
Een streek tussen Haarlem, Velsen (met allebei de zijden betreffende het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Ons deel aangaande Kennemerland vormt de IJmond, met de Hoogovens en overige industrie: dit kan zijn het westelijk gebied van dit Noordzeekanaal, met indien middelpunt de haven deze pagina en sluizen van IJmuiden. Ten noorden over Kennemerland ligt een antieke marktplaats Schagen en op een noordpunt over dit schiereiland de marinehaven Den Helder, tegelijk veerhaven voor Texel.
Met de oostkust liggen historische steden wanneer Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens dit eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn dit IJ (ooit ons zeearm) en dit Noordzeekanaal met een daarin, al vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en anders het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden verscheidene dialecten gesproken. Landelijk geniet het Amsterdams een meeste bekendheid, dat uitgezonderd in Amsterdam ook in steden als Alkmaar, Purmerend en Hoorn heel wat kan zijn te horen, daar hier heel wat Amsterdammers wonen. Een meest organische dialecten vindt men op het platteland. Op Provincie Noord-Holland welke manier noordelijker men komt, hoe verdere het lokale dialect over de standaardtaal afwijkt; met name het Tessels en dit Wierings beschikken over een enorm eigen karakter.
Precies indien in verschillende dialectgebieden is in Noord-Holland sprake van ons teruggang van een dialecten. Zeker zijn enkele dialecten alsnog opvallend vitaal. Met name dit Volendams wordt ter plaatse alsnog enorm doorgaans gesproken. Verschillende dialecten, zoals dit Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Het IJ kan zijn vanouds een barrière en dat Startpagina blijkt verder uit de dialecten. De dialecten ten noorden met het IJ zijn een meest afwijkende.
Bij dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans ook in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
Een dialecten ten zuiden aangaande dit IJ en Noordzeekanaal lijken verdere op de dialecten met Zuid-Holland en geraken taalkundig dan ook dikwijls mits Zuid-Hollands beschouwd. Immers nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, betreffende zowel Noord- mits Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, welke intern vrij divers zijn, blijven in een Utrechtse band.
Boven het IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten met vanouds geïsoleerde gemeenschappen indien Volendam, Egmond ofwel een Waddeneilanden beschikken over een heel persoonlijk ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op sommige punten heel conservatief gebleven, daar waar ze zichzelf op verschillende punten juist opvallend hebben vernieuwd en daardoor zeer scherp betreffende een omliggende dialecten bestaan gaan afwijken.
De ordening met een dialecten boven dit IJ is problematisch en is aanleiding geweest tot verscheidene polemieken in een taalwetenschap. Veelal is op de verwantschap met dit Fries gewezen: betreffende name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) hebben veel achterbaks betreffende dit Fries. Heel wat onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: de oorspronkelijke taal zou Fries zijn geweest. Het Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen beschikken over en bezit dit nimmer helemaal kunnen vervangen, opdat Friese vormen en constructies nog voortleven in de dialecten. Hoewel deze theorie veel aanhang bezit, is ze door overige taalkundigen betreffende een hand gewezen en zullen een Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn ons overheids-NV, gesticht op 6
7
8
9 juli 2004, met de Provincie Noord-Holland indien enige aandeelhouder. De organisatie zorgt in opdracht met de besturen van de recreatieschappen voor de ontwikkeling, aanleg, het beheer en onderhouden betreffende 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Dit Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Milieu Noord-Holland
In Noord-Holland bestaan twee grote nationale parken: het Nationaal Park Duinen aangaande Texel (de hele westzijde aangaande Texel) en het Nationaal Park Zuid-Kennemerland (de brede duinstrook aangaande Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ernaast zijn er in Noord-Holland een tiental andere via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder dit Noordhollands Duinreservaat (aangaande Wijk aan Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn er in Noord-Holland alsnog vele verschillende vollere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld dit Goois Natuurreservaat, een Hulk, dit Naardermeer, dit Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. plaats door Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow graaf dit blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn van 2016 ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort